منشا آئین مقدس از جشن شام آخر یا همان عشای ربانی که توسط خود خداوند آغاز شده گرفته شده است ، در روزی که شاگردان مسیح نزد او رفتند و درخواست اطعام کردند( برای جشن فصح ) از عیسی پرسیدند ما را در کجا آماده عید فصح خواهید کرد؟ عیسی گفت به شهر بروید و بگویید که استاد می گوید زمان من فرا رسیده است. من مریدان فصح را در خانه شما جمع خواهم کرد.
شاگردان همانگونه كه عیسی دستور داده بود عمل کردند و آماده مراسم عید فصح شدند هنگام عصر او با دوازده شاگردش سر سفره نشست.
در هنگام اطعام، عیسی نانی را برداشت برکت داد و آن را چند تکه کرد به شاگردانش داد و گفت قسمت کنید و آن را بخورید این بدن من است و یک جام را گرفت و وقتی آنرا نیز برکت داد، آن را به آنها بخشید و گفت همه شما از آن بنوشید زیرا این خون من از عهد جدید است که برای بسیاری از مردم برای بخشش گناهان ریخته می شود و هنگامی که آواز مقدس خواندند به کوه زیتون رفتند (متی 26 17تا 20 . 26 28 تا 30). این شام ربانی و احکام خداوند در رابطه با آن توسط رسولان مقدس گرامی داشته شد و آن را به یاد عیسی مسیح در وقت سرود مقدسات و زمان هایی که با عیسی صرف کردند و باهم عبادت کردند و هنگام کنار هم بودن در زمان قسمت کردن نان پاس داشتند.
آنها عشای ربانی مقدس را جشن می گرفتند. این آیین جدید در مسیحیت شد و در اولین نامه توسط پولس رسول به قرنتیان بیان شده است آنچه را كه من نیز دریافت کردم و به شما دادم از طرف خداوند دریافت كردم كه خداوند عیسی در شب آخر نان را گرفت و وقتی شکرگذاری کرد آنرا تکه کرد و گفت این بدن من است که برای شما تکه شده. این کار را به یاد من انجام دهید به همین ترتیب بعد از شام جام را گرفت و گفت این جام عهد جدید در خون من است این کار را هر زمان که می نوشید ، در یاد من باشید (اول قرنتیان 11، 23 تا 25).
آئین مقدس الهی و دیگر آئین ها با مرور زمان همان طور که رسولان اولیه انجام می دادند در مسیحیت گسترش یافت به خصوص انجام این مراسم برای نوکیشان مسیحی کسانی که تعمید یافته بودند ضروری بود و در حدود قرن چهارم این مراسم به صورت گسترده و با نظم خاصی برای مسیحیان انجام می شد و تا امروز نیز پا برجا مانده است و مراسم شام آخر یا عشای ربانی از اهمیت خاصی در کلیسای ارتدوکس برخوردار است و یکی از هفت راز مقدس در مسیحیت ارتدوکس شناخته می شود
معمولا سه نوع آئین مقدس در کلیسای ارتدوکس برای مسیحیان ارتدوکس انجام می شود
اول آئین مقدس قدیس جان کریسستم
دوم آئین مقدس قدیس باسیل کبیر
سوم آئین مقدس هدایای پیشتر تعیین شده
دو آئین مقدس اولی همانطور که از نام آنها معلوم است گفته های تقدیس شده قدیس کریسستم و قدیس باسیل در عبادت هستند و در مورد آئین سوم هم که در مورد شخص خاصی نیست اما می توان به قدیس پاپ گریگوری نسبت داد که هدایا در روز قبل از یکشنبه آماده می شوند و در روز یکشنبه جشن گرفته می شود
علاوه بر اینها آئین های مخصوص دیگری در کلیسای مسیحیان ارتدوکس جشن گرفته می شود از جمله آئین مقدس قدیس یعقوب برادر خداوند عیسی مسیح که در سالروز او 23 اکتبر فقط در کلیسای اورشلیم جشن گرفته می شود
در یک روز تنها می توان یک آئین مقدس را جشن گرفت و انجام داد که آن هم تنها توسط یک اسقف یا یک کشیش باید انجام گیرد و این به خاطر این است که باید هدایای مخصوص در مراسم شرکت داشته باشند و آئین هایی که قبل از دریافت هدایا از جمله عبادت ها و سرود های کلیسایی و روزه داری و دعاها باید انجام شود و در روز آئین در محراب کلیسا جدول مشخصی از یک قدیس به عمل آورده شود تا اجازه مراسم توسط او صادر شود.
آئین های مقدس پیوند ما با خداوند است که در تمام کلیساهای مسیحیان ارتدوکس همه ساله انجام می شود و همانطور که گفته شد تمامی این آئین ها توسط رسولان اولیه کلیسا تا به امروز به دست ما رسیده اند و به طور خاص در هر آئینی جشن گرفته می شود.
